Netflix’in Türkiye’deki ilk orijinal yapımı, 2018 yılında yayınlanan fantastik-aksiyon türündeki dizi Hakan: Muhafız (2018-2020) olmuştu. Son yıllarda yerli içeriklerine daha da ağırlık veren platform, Türk dizi sektörünün nimetlerinden yararlanmaya devam ediyor. Bu listede Netflix’in bilimkurgudan korkuya, dramdan kara komediye, gençlik dizilerinden dönem işlerine farklı türdeki yapımlarından on tanesini sıraladık. Bu yapımları en iyiden en kötüye sıralarken popülarite, yapım kalitesi ve senaryo yazımı gibi kriterlere bağlı kaldık.
Kimi yıldız oyuncu kadrosuyla, kimi ise daha önce televizyonlarda işlenmemiş konulara yer vermesiyle öne çıkan bu on yapım, eğer altyazı okumaktan bıktıysanız sizin için biçilmiş kaftan. Özellikle Türk dizilerinin uzun sürelerinden, reklam aralarından, ağdalı ve melodramatik üslubundan sıkılmış olanlar, Netflix’in yerli yapımlarına bir göz atabilir.
Bir Başkadır (2020)
Netflix Türkiye’nin en çok ses getiren yerli yapımları arasında yer alan Berkun Oya imzalı Bir Başkadır (2020), günümüz Türkiye’sindeki çeşitli kültürel ve sınıfsal çatışmaları konu alan, daha önce televizyonlarda rastlamadığımız türden bir dram. Aslında Netflix’in pek çok tür denemesi ve “anti-Türk dizisi” hamleleri var. Ancak bu diziyi listemizde zirveye taşıyan, anlatının hiçbir “Netflix dizisi” tuzağına düşmemesi ve Amerikan dizi formatına da pek yüz vermeyerek, yerel kalmakta ısrar etmesi. Özellikle başroldeki Öykü Karayel’in performansı, kimi seyirciler için zorlayıcı olabilecek uzun diyalog sahnelerinin bile kolayca akmasını sağlıyor. Bu nedenle özellikle dizinin terapi odasında açılış sahnesi sizi korkutmasın, gitgide daha da merakla izleyeceğiniz, dramatik yönü kuvvetli bir hikâye sizi bekliyor.
Türkiye televizyonunun dönemdeki en popüler işlerinden, laik-seküler kültürün çatışmasını konu alan Kızılcık Şerbeti (2022-) ve Kızıl Goncalar (2023-2025) gibi yapımları seviyorsanız, onların bir nevi “atası” olan Bir Başkadır sizi fazlasıyla tatmin edecektir. Reklam araları, uzun bakışma sahneleri ve sırf senaryo yürüsün diye icat edilen anlamsız sürprizler olmaması da cabası.
Kulüp (2021-2023)
Netflix Türkiye’nin özellikle sıradışı konusuyla beğeni toplayan dönem dizilerinden biri olan Kulüp (2021-2023), 1950’ler İstanbul’unda geçiyor. Merkezine İstanbul’da yaşayan Sefarad Yahudilerini alan dizinin yönetmenliğini, yine günümüz Türkiye’sine dair politik eleştiriler sunan Çoğunluk (2010) ve Rüzgarda Salınan Nilüfer (2016) filmleriyle tanıdığımız Seren Yüce üstleniyor. Kulüp, sinema ve televizyon tarihimizde Türkiyeli Sefarad Yahudilerinin yaşamına ve özellikle 6-7 Eylül pogromuna değinen nadir yapımlardan biri ve bu görevin hakkından olabildiğince geliyor. Diziyi listemizin üst sıralarına taşıyan ana nedenlerden biri, bu pek anlatılmamış hikâyeyi tüm politik risklerine rağmen ekrana taşıması elbette.
Bir Başkadır kadar özgün bir üsluba sahip olmasa da, listemizin ikinci sırasında yer almayı hak ediyor. Her ne kadar senaryo yer yer fazla melodramatik yerlere savrulsa da, özellikle Gökçe Bahadır ve Salih Bademci’nin göz dolduran performansları ve 50’ler İstanbul’unun eşsiz mimarisi, diziye hiç zorlanmadan ısınmanızı sağlayacak. Özellikle de Çemberimde Gül Oya (2004-2025) ve Hatırla Sevgili (2006-2008) gibi siyasi dönem işlerini seviyorsanız.
Sıcak Kafa (2022)
Listemizin üçüncü sırasında platformun şimdiye dek çektiği en başarılı yerli tür dizisi, Sıcak Kafa (2022) var. Türkiye’nin önde gelen bilimkurgu yazarlarından Afşin Kum’un aynı adlı romanından uyarlanan dizi, post-apokaliptik bir dram. İnsanların birbiri ardına anlamsız kelimeler sıraladığı, “abuklama” isimli bir salgın hastalığın yayıldığı bir dünyada geçen dizi, tamamıyla “retro” bir estetiğe sahip. Dizi yer yer senaryo anlamında - özellikle de aşk ve ilişkiler teması söz konusu olduğunda - Türk dizi klişelerine savrulsa da, şu ana dek yerli televizyonda (ve hatta beyazperdede) rastlamadığımız türden detaylı ve inandırıcı bir post-apokaliptik dünya kuruyor.
Diziye başlamayı düşünenler için Sıcak Kafa'nın ikinci sezon onayı alamadan iptal edildiğini ve dolayısıyla ilk sezon sonundaki twist'in açıklanmadığını söylemeden geçmeyelim. Eğer Children of Men (2008) tarzı kıyamet sonrası anlatılarına meraklıysanız ve İstanbul’un karanlık bir gelecekte nasıl görüneceğini merak ediyorsanız, sürükleyici senaryosuyla Sıcak Kafa sizin için biçilmiş kaftan.
İstanbul Ansiklopedisi (2025)
Uluslararası çapta ses getiren İki Şafak Arasında (2022) ve Tereddüt Çizgisi (2024) gibi yapımlarıyla tanıdığımız Selman Nacar imzalı İstanbul Ansiklopedisi (2022), mimarlık okumak için Amasya’dan İstanbul’a gelen Zehra isimli bir üniversite öğrencisine odaklanıyor. Başrollerde yer alan Helin Kandemir ve Canan Ergüder’in karşılıklı olarak müthiş bir performans sergilediği dizi, ülkemizin “kanayan yaralarından” laik-seküler çatışmasını bu iki oyuncunun karakterleri üzerinden ele alıyor. İstanbul’u çok daha oryantalist ve klişe imgelerle resmeden Hakan: Muhafız gibi örneklere göre, kişisel ve toplumsal hafızayla şekillenmiş, çok daha “buralı” bir şehir çiziyor dizi.
Şehir ve büyüme hikâyelerini ve sancılı anne-kız ilişkilerini seviyorsanız, İstanbul Ansiklopedisi’ni es geçmeyin deriz. İstanbul’a yabancıysanız ve ona turist gözüyle bakmak istemiyorsanız, bu dizi sizi şehirle çok daha samimi bir yerden tanıştıracak.
Yaratılan (2023)
Çağan Irmak’ın Mary Shelley imzalı korku klasiği Frankenstein’dan uyarladığı Yaratılan (2023), Osmanlı döneminde geçen bir tür “korku-melodram”. Hırslı ve fazlasıyla meraklı bir tıp öğrencisinin, karanlık arzularına yenilerek bir ölüyü hayata döndürmesini konu alan Yaratılan; özellikle Osmanlı dönemini başarılı bir şekilde yansıtan prodüksiyon tasarımıyla dikkat çekiyor. Shelley’in hikâyesini yalnızca bir çıkış noktası ve anlatı iskeleti olarak alan Yaratılan, daha çok Kenneth Branagh imzalı Mary Shelley's Frankenstein (1994) filminden de izler taşıyor. Geç Osmanlı döneminin meraklısıysanız, Yaratılan sizi Pera Palas’ta Gece Yarısı ve ve Kulüp’ün de öncesine, Cumhuriyet öncesi bir İstanbul’a - ve biraz da Anadolu’ya - götürüyor.
Başrollerde yer alan Erkan Kolçak Köstendil ve Taner Ölmez’in karşılıklı performansları ise, “deliliğin” sınırlarını zorluyor ve yönetmenin melodramatik üslubundan (iyi anlamda) payını almışa benziyor. Irmak’ın kalemini sevenler, Frankenstein’ın bu “yerli” canavarını izlerken gözyaşlarınıza hakim olamayabilir.
Aşk 101 (2020-2021)
Netflix Türkiye’nin sevilen gençlik dizilerinden Aşk 101 (2020-2021), ilk gençlik döneminin karmaşık duygularıyla baş etmeye çalışan beş kişilik bir liseli arkadaş grubuna odaklanıyor. Karakterlerin kendilerini keşfetme ve büyüme sancılarını konu alan dizi, özellikle güçlü karakter çatışmaları ve 1980’lerle bugün arasında gidip gelen senaryo yapısıyla her dönemden seyirciye hitap etmeyi başarıyor. Özellikle Türkiye televizyonlarından Hayat Bilgisi (2003-2006), Lise Defteri (2003-2004) ve Kampüsistan (2003-2004) benzeri lise/üniversite dizilerinin hayranıysanız, Aşk 101 sizin için oldukça nostaljik bir deneyim vadediyor. Günümüz Türk dizilerinin sündürülmüş entrikalarından ve melodramatik soslu demode aşklarından bıktıysanız, Aşk 101 size çok daha taze bir gençlik hikâyesi ve tadında bir romantizm vadediyor.
Listemizdeki “ciddi meselelere” değinen, büyük prodüksiyonlu ve farklı türlere ait yapımlara kıyasla izlemesi en kolay, en “genç işi” ve romantik yapımın Aşk 101 olduğunu söyleyebiliriz. Daha çok Amerikan sinemasından tanıdığımız gençlik filmi formatını, samimi bir şekilde Türkiye’ye taşıyan dizi, listemizde yer almayı kesinlikle hak ediyor.
Fatma (2021)
Başrolünde Burcu Biricik’in yer aldığı Fatma (2021), üst üste cinayetler işlemek zorunda kalan bir temizlik işçisinin hikâyesine odaklanıyor. Sınıfsal “görünmezliği” sayesinde cinayetlerden yırtan Fatma üzerinden bir yandan sınıfsal bir eleştiri sunarken bir yandan da gerilim dozu yüksek, polisiyeye yakın bir anlatı kuruyor. Türkiye televizyonlarında genellikle ajitasyon dozu yüksek hikâyelerde, kurban olarak izlediğimiz “yoksul” sınıf, Fatma’da ise bambaşka bir pozisyonda. Zengin şirket sahibi-fakir ama masum kız hikâyelerinden bıktıysanız ve sıradışı bir “seri katil” hikâyesi izlemek istiyorsanız Fatma sizin için en iyi seçenek. Burcu Biricik ve Uğur Yücel’in karşılıklı performansları ve ekran uyumu ise dizinin en iyi tarafı.
Uysallar (2022)
Daha (2017) ve Şahsiyet’te (2018-2024) de birlikte çalışan Onur Saylak ve Hakan Günday’ın yeniden bir araya geldiği Uysallar (2022), geçmişteki punk günlerine geri dönmeye karar veren bir beyaz yakalının hikâyesine odaklanıyor. Kara mizah türünü seviyorsanız, Oktay’ın yolculuğu ve kimlik krizi üzerinden ilerleyen bu orta sınıf eleştirisi sizi fazlasıyla tatmin edecektir. Uysallar’ın özellikle görsel dünyası, yerli dijital platformların ilk popüler suç dizilerinden Şahsiyet’i fazlasıyla andırıyor. Bir tür çizgi roman estetiğine öykünen bu rengarenk ve stilize görsel dünya, üstünde eğreti duran kıyafetleriyle “post”- punk Oktay’ı - yer yer fazla klişe şekillerde de olsa- bir tür antikahraman olarak çiziyor. Sadece ana karakterinden değil, dünyadaki herkesten nefret eden Uysallar; geçmiş nostaljisinden ve geleceğe dair Polyannacılıktan pek hazzetmeyen biriyseniz, sizin için ideal bir seçim olacaktır.
Pera Palas’ta Gece Yarısı (2022-2024)
Hakan: Muhafız (2018-2020) ve Atiye (2019-2021) gibi fantastik yapımlara da imza atan Netflix Türkiye imzalı bir başka fantastik dönem işi olan Pera Palas’ta Gece Yarısı (2022-2024) bizi ana karakteriyle birlikte sürükleyici ve nostaljik bir zaman yolculuğuna çıkarıyor. Zamanda geriye giderek kendini 1919 yılında bulan bir gazeteciye odaklanan dizide Mustafa Kemal Atatürk’ten Agatha Christie’ye farklı tarihi karakterlere rastlıyor, tıpkı Kulüp gibi eski İstanbul’u âdeta yeniden yaratan etkileyici bir prodüksiyon tasarımıyla karşılaşıyoruz. Türkiye tarihinin en çalkantılı siyasi dönemlerinden birini yer yer biraz yüzeysel bir şekilde yeniden canlandıran dizi, yine de gerçekçi kostüm ve makyaj tasarımıyla dönemin ruhunu yakalayabilmiş.
Dizinin listemizin daha alt sıralarında yer almasının sebebi ise, merakımızı cezbeden bu ilginç hikâyeyi fazlasıyla çocuksu ve basitleşmiş bir senaryoyla anlatması. Akıl oyunları, cinayetler ve yapbozlarla dolu zaman yolculuğu filmlerini seviyorsanız, özellikle de yine Netflix imzalı Dark (2017) dizisinin hayranıysanız ve İstanbul tarihine meraklıysanız Pera Palas’ı sakın kaçırmayın.
Kuvvetli Bir Alkış (2024)
Bir Başkadır’la başladığımız listemizi, yine Berkun Oya imzalı bir başka dizi olan Kuvvetli Bir Alkış’la (2024) bitirelim. Oya’nın Netflix için çektiği ikinci dizi, ne yazık ki listemizdeki en zayıf işlerden biri. Bu hayal kırıklığının asıl sebebi elbette Bir Başkadır’ın başarısının yarattığı beklenti… Dünyaya gelmeyi reddeden bir adamın çocukluktan yetişkinliğe yolculuğunu ve varoluş krizini takip eden dizi, kara mizaha yakın ve absürt bir üslup tercih ediyor. Uzun diyalogları, skeç benzeri sekanslardan oluşan anlatısı ve kısıtlı mekânda geçen hikâyesiyle teatral bir havası olan dizi, ayrıca kimi bölümlerinde dördüncü duvarı yıkıyor ve daha “kendine bakan” bir estetik benimsiyor.
Oya’nın Bir Başkadır ve Cici (2022) gibi yapımlarını sevenler, entrika ve aksiyon yerine karakter derinliği ve daha düşük bir drama temposu tercih edenler, Kuvvetli Bir Alkış’tan da fazlasıyla memnun kalacaktır. Türk televizyonlarının son dönemdeki yükselen isimlerinden Fatih Artman ve Aslıhan Gürbüz hayranları ise diziyi kaçırmamalı.
