2000 yılında MTV’de başlayan reality/komedi şovu Jackass sınırları zorlayan mizah anlayışı ve heyecan düzeyiyle kısa zamanda ciddi bir takipçi kitlesi edindi. Yaratıcılığını Jeff Tremaine ve Johnny Knoxville’le birlikte dönemin yükselen yönetmenlerinden Spike Jonze’un üstlendiği program, 2002 tarihli Jackass: The Movie’yle birlikte beyazperdeye transfer oldu ve beklenenin de üzerinde bir başarı kazandı.
Johnny Knoxville, Bam Margera, Chris Pontius, Ryan Dunn, Steve-O, Dave England, Ehren McGhehey, Jason "Wee Man" Acuña ve Preston Lacy gibi isimlerden oluşan kadrosuyla Jackass, tehlike dozu yüksek akrobatik numaraları fiziksel şakalarla iç içe geçiriyordu. Yapılan numaraların izleyiciler tarafından tekrar edilmemesi için sürekli uyarılar yapmak zorunda kalan program, klasikleşmiş jingle müziğiyle de hafızalara kazındı. Önce sıkı hayranlar için, filmlerden çıkarılmış sahneleri bir araya getiren ara yapımlara hızlıca göz atalım, ardından Jackass’in beş filmlik beyazperde serüvenine bakacağız ve ekibin bu süreç boyunca geçirdiği evrimin izini süreceğiz.
Jackass serisinin ara filmleri hangileri?
Jackass filmlerinde çekilip de kullanılmayan pek çok sahne ya da kamera arkası görüntüsü, ayrı filmlerle hayranları beğenisine sunulmuştur. Farklı dönemlerdeki bu “ara filmleri” merak ediyorsanız bu listeye göz atabilirsiniz.
- Jackass 2.5 (2007), Jackass Number Two’da yer almayan sahneleri içerir.
- Jackass 3.5 (2011), Jackass 3D’de yer verilmeyen sahneleri içerir.
- Jackass Presents: Bad Grandpa .5 (2014), Jackass Presents: Bad Grandpa’dan çıkarılan sahneleri ve kamera arkası görüntülerini bir araya getirir.
- Jackass 4.5 (2022), Jackass Forever’dan çıkarılan sahnelerden ve kimi ekstra görüntülerden oluşur.
Jackass: The Movie (2002)
Serinin ilk sinema filmi Jackass: The Movie (2002) tıpkı MTV’deki program gibi birbirinden riskli hareketlere, iğrençliğin sınırlarını zorlayan şakalara yer verir. Televizyon şovunun tüm çiğliğini, kaotikliğini perdeye taşıyan yapım, özünde bir skeçler derlemesidir ve Jackass Presents: Bad Grandpa (2013) gibi serinin ilerleyen filmlerinde zaman zaman denenen dramatik yapıya sahip değildir. Her türlü tabuyu ayaklar altına almasıyla sinema izleyicisinde şok etkisi yaratan filmin hafızalarımıza kazınmış numaraları arasında Jackass üyelerinin bir top tarafından gülle gibi fırlatılmasını ve paten yerine devasa fare kapanları giyerek buz pateni yapmalarını sayabiliriz. Yakaladığı muazzam gişe başarısıyla “reality komedi” türünün yaygınlaşmasına katkıda bulunan Jackass: The Movie, daha sonra çekilecek Ridiculousness (2011-) gibi dizilere de ilham vermiştir.
Jackass Number Two (2006)
İkinci film Jackass Number Two (2006), Jackass: The Movie’ye göre daha tehlikeli ve daha abartılı numaralara yer vererek çıtayı daha da yukarıya koyar. Boğa güreşi yapma ve füzeyle göle fırlatılma gibi adrenalin yüklü numaraların yanında şakaların da rahatsız edicilik dozu arttırılmıştır. Her zamanki gibi, filmin ilgi çekmesinde ekip arasındaki dinamiklerin, sürprizlerin, eşek şakalarının, intikamların büyük payı vardır. Skeç yapısını korumakla birlikte ilk filme göre nispeten daha oturaklı bir dramatik yapıya sahip olan film, Dirty Sanchez: The Movie (2006) gibi yapımlarla da akraba sayılabilir. Johnny Knoxville’in defalarca bilincini kaybettiği çekimlerde Bam Margera’nın enfeksiyon kapıp hastaneye kaldırıldığı da anlatılır.
Jackass 3D (2010)
Jackass 3D (2010), o dönemde Avatar (2009) ve My Bloody Valentine 3D (2009) gibi filmlerin aksiyon, macera ya da korkunun dozunu arttırmak için kullandığı 3D teknolojisini iğrençliği ve şok etkisini yükseltmekte kullanır ve bu bakımdan serinin en özgün yapımıdır. Yüksek hızlı Phantom kameralarla, 3D ekipmanların yardımıyla çekilen filmde içi dışkı dolu seyyar tuvaletle gökyüzüne fırlatılmaktan yavaş çekimde uçan vibratörlere, pek çok numaranın tasarlanışında 3D’nin nasıl kullanılacağı fikri hep ön plandadır. Jackass 3D’nin teknolojiyi komedi yararına kullanma biçimi, takip eden yıllarda yapılacak A Very Harold & Kumar Christmas (2011) gibi pek çok komedinin de yolunu açmıştır.
Jackass Presents: Bad Grandpa (2013)
Jackass Presents: Bad Grandpa (2013), daha önce TV programının kimi bölümlerinde Johnny Knoxville’in canlandırdığı Irving Zisman karakterini merkezine alan bir spin-off’tur. Sahte belgesel formatında çekilen bu yol hikâyesi ihtiyar Irving Zisman’ın genç torunuyla çıktığı Amerika yolculuğunu takip ederken, bu kez şakaları çerçeveleyen gevşek de olsa bir anlatı yapısı mevcuttur ve bu bakımdan filmin bildiğimiz anlamda sinemaya en yakın duran Jackass yapımı olduğunu söyleyebiliriz. Hatta Irving Zisman ile torunu arasındaki ilişkide, beklenmedik derecede şefkatli anlara da rastlanır. Sahte belgesele kurmaca bir boyut ekleyen Borat (2006) gibi komedilerden izler taşıyan Jackass Presents: Bad Grandpa, gerçek kamera şakalarını anlatısına yediren Bad Trip (2021) gibi yapımlara da ilham vermiştir.
Jackass Forever (2022)
Jackass ekibinin uzun bir aradan sonra yeniden bir araya geldiği Jackass Forever’da (2022), orijinal üyeler artık kırklı, hatta ellili yaşlarına gelmiştir ve bu yüzden filmdeki numaraların kimileri eskisi kadar cüretkâr ya da abartılı değildir. Zamanın geçişi ve üyelerin yaşlanmaya başlaması, filme alttan alta hissedilen hüzünlü, nostaljik bir damar katar. Öte yandan ekibe katılan Poopies ve Rachel Wolfson gibi yeni üyeler de taze kan getirmiştir ve bu da bir devamlılık, bir tür kuşaktan kuşağa aktarım hissi verir. Bugünden baktığımızda, dublörlük komedisinin kültürel sürekliliğini sağlayan Jackass Forever’ın bayrağı YouTube ve TikTok gibi platformlarda üretilen Jackass tarzı içeriklere devrettiğini söyleyebiliriz.
